Kiezen voor delen!

Vorig jaar zijn we ermee begonnen. Een moestuin! Kwam door internet. Ik stuitte een paar jaar geleden op het begrip Permaculture (Permanent Agriculture) en was meteen gegrepen. Ik dook dankzij YouTube-filmpjes en sites diep in deze wereld. De natuur voor jou laten werken door een doordacht ontwerp-systeem waarbij de ene plant de andere helpt. Dit is fantastisch! Helaas is de daadwerkelijke uitvoering hiervan een stuk ingewikkelder en vereist dan ook kennis van zaken. 

Nu is permacultuur om in een moestuin toe te passen eigenlijk niet de bedoeling. De moestuin is een onderdeel hiervan. Het is een ontwerp-systeem. Je kunt natuurlijk wel 'bits and pieces' hieruit gebruiken en proberen toe te passen in je tuin, maar het blijft klooien in de marge. Vooral voor een stel newbies als wij. We zijn al blij als er iets uberhaupt opkomt! Op de filmpjes die je vindt op internet zie je heel veel voorbeelden voorbij komen. Dit moet je zo doen en dat zo. En deze kennis is allemaal gratis voorhanden! Dit is een hele belangrijke ontwikkeling. Het gratis delen van kennis!

Van huis uit ben ik zelfstandig grafisch vormgever. Nee, geen ZZP-er (Zelfstandige Zonder Personeel), maar een ZP-er (Zelfstandig Professional). Maar daarover zo meer... Toen ik op min verjaardag (20 oktober 2008) voor het eerst in contact kwam met deze docu over duurzame energie en later met duurzaamheid in het algemeen, vroeg ik me af in hoeverre in ik met mijn werk duurzaam bezig ben. Ben ik niet degene die aanzet tot onnodige aankopen. Ja, soms wel. Damn... Maar moet ik dan al mij expertise en kwaliteiten maar bij het oud papier zetten? Of kan het ook anders?

Het is net als met geld. Met geld an sich is niets mis; het is wat je ermee doet! Zo ook mijn vak. Ik kan het gebruiken om u aan te zetten om spulletjes te kopen die u helemaal niet nodig heeft, met geld dat u niet heeft om indruk te maken op mensen die u helemaal niet kent (Tim Jackson), maar kan het ook inzetten om mijn maatschappelijke verantwoordelijkheid te nemen (zoals dat zo mooi heet) en mee te helpen deze wereld te verduurzamen. Nou, dat laatste is het geworden, maar valt niet altijd mee... Ik worstel, net als vele andere bedrijven, met deze transitie. Met het 'omdenken'. Hoe zet je jezelf 'in de markt', hoe kom je aan werk of werkt dat zo niet meer?

Via een vriend kreeg ik een paar dagen geleden het boek Society 3.0. in handen gedrukt. Ben het nu ondertussen aan het lezen en snijdt hout (met FSC-keurmerk). Je kunt het kopen (15 euro), maar is op de site van Society 3.0 ook gratis te downloaden. Weer gratis kennis! De tijden zijn aan het veranderen. Oude systemen piepen, knarsen en sommige zijn simpelweg gewoon stuk en niet meer te maken. De Zelfstandig Professionals (ZP-ers) zijn volgens dit boek dan ook de toekomst, want zij zijn flexibel, werken over alle grenzen heen, zijn verbinders en eigen baas met dus eigen verantwoordelijkheid. Daarnaast gaan deze ZP-ers steeds meer tijdelijke samenwerkingsverbanden aan. Dan weer werken ze samen met die, dan weer met die. Privé en zakelijk lopen dwars door elkaar heen en werken is geen moetje, maar gewoon leuk. Samen naar beter; dat is het idee. Samen delen en samen werken.

Permacultuur en Society 3.0 hebben behoorlijk wat raakvlakken. Vooral als het gaat om samenwerken. Als je sommige planten bij elkaar zet versterken zij elkaar. Ze delen de grond en samen leveren ze zo meer dan alleen. Ronald van den Hoff zegt hierover in zijn boek (Society 3.0): "Ik praat over een wereld waarin mensen samenwerken in gelegenheidscoalities, tijdelijke samenwerkingsverbanden. En ze delen, delen en delen. In die wereld begrijpt men dat delen vermenigvuldigen is. In die wereld heeft een omkering in het denken plaatsgevonden."

Dat heb ik ook! Het is zo gegroeid. Ik ben nu een jaar of twaalf ZP-er en inderdaad, zakelijk en privé loopt al jaren volledig door elkaar heen en ga steeds meer samenwerkingsverbanden aan en dat werkt uitstekend. Het lastige op dit moment is alleen om aan de gevestigde orde beknopt uit te leggen wat ik kan en doe. Want ik doe/kan echt heel veel! Net als jij! Ik ben meer dan alleen grafisch ontwerper. "Je doet jezelf tekort als je jezelf profileert als alleen grafisch ontwerper", zei die vriend tegen me. Er zijn momenten dat ik het fantastisch doe als vader en echtgenoot. Ik deel lief en leed! Ook als ik momenten ken wanneer ik het fantastisch doe als radiomaker. Er zijn momenten dat ik het fantastisch doe als blogger, voetbaltrainer, leraar, keynote-speaker, aanjager, initiatiefnemer of moestuinder, maar ook momenten dat ik het verpruts, verknal of verklooi. En dat laatste wordt jammer genoeg te weinig gedeeld. Durf ik ook mijn missers te delen of wordt dat nog gezien als een vorm van zwakte? Want ook (of juist) van fouten kun (en moet) je leren.

Een week of 4 geleden toevallig wel! Met een onbekende mede ZP-er en ook nog uit het zelfde vakgebied. We hebben heerlijk gelachen om onze eigen missers. Destijds niet! Maar lekker dat dat kon. Het heeft iets naakts, iets bevrijdends. Wij zijn ook maar gewoon mensen. 

U wilt nog meer missers? Nou vooruit! Het filmpje hieronder laat er een paar zien. U ziet experimenterende moestuinders met een duurzaam hart die kennis (door ervaring) delen met de hele wereld (in het Nederlands...) in de hoop dat daar weer nieuwe wijsheid uit voortkomt. 

En nog gratis ook! 

Met de vriendelijke groenten uit Brabant...

Komkommer en kwel

Zo is er weinig aan de hand en zo staat heel Europa op zijn kop. De EHEC kwam, zag en besmette binnen no-time duizenden mensen met zelfs, voor een aantal, dodelijke afloop. Het grootste probleem nu is het achterhalen van de bron. Waar komt dit eten vandaan? Hmmm... 

Als moestuin-eigenaar en Milieuridder ben ik enorm voorstander van lokaal voedsel. Vooral ook omdat het slim is te gaan nadenken over het oeverloos verschepen van voedsel over de hele wereld. Dat kan alleen als olie goedkoop en uitbundig voorradig blijft. Die tijden liggen achter ons. Daarnaast doet het wereldwijd verbruik van 85 miljoen vaten olie PER DAG ons klimaat weinig goeds.

Of zijn, om er snel een paar te noemen, de enorme droogtes in China en onze 'droogste en zonnigste lente in de afgelopen honderd jaar' toevalligheden? Zelfs oud-weerman John Bernard maakt zich zorgen....

Voor de mensen die denken dat we dit 'mooie' weer alleen te danken hebben aan de enorme extra uitstoot van CO-2, heb ik ontluisterend nieuws. Het komt deels door de toenemende schonere lucht van afgelopen jaren! WHAT?! Yep, van de regen in de drup!

En zo zijn we weert terug bij voedsel. Onze primaire (of, als je wilt, secundaire) levensbehoefte. De combinatie 'extreme-weer-gevalletjes' en wereldwijde handel in voedsel plus de fluctuerende olieprijzen, maken van de voedselvoorziening een zeer explosieve cocktail.

Wat heeft dit alles met komkommers te maken? Alles en niets. Niets omdat de EHEC-bacterie op dit moment niet gekoppeld wordt aan komkommers en alles omdat we niet meer weten waar ons eten vandaan komt en het er zelfs naar uitziet of het uberhaupt blijft komen.

Voor wat betreft het transport zal deze tak van sport alle zeilen (soms letterlijk) moeten bijzetten. Fasten your seatbelts, ladies and gentleman. We might experience some turbulance. Voor wat betreft extremere weersomstandigheden is het ingewikkelder... De akker-managers (maar ook de noeste moestuinders) hebben een lange termijn-planning. Nu zaaien en, als het goed is, kan het over een paar maanden later worden geoogst. Natuurlijk kan 'het weer' af en toe niet meezitten, maar deze managers ervaren het tegenwoordig meer er meer als opereren op de beurs. 'Behaalde resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst', zeg maar. Dat was altijd al zo, maar het wordt nu wel erg dolletjes!

Voedsel van dichtbij heeft een aantal voordelen. Op de eerste plaats weet je weer waar 'het' vandaan komt (handig als je kotsend moet toezien hoe dubieuze stukjes groenten je WC-pot vervuilen... ). Daarnaast ben je niet afhankelijk van fluctuerende olie (brandstof) prijzen. Als het moet, haal je het op de fiets...

Voor wat betreft de extreem-weer-gevalletjes; geen idee. Te groots. Te onvoorspelbaar. Het enige wat ik kan bedenken is: eerlijk delen. Het klinkt truttig en kinderachtig, ik weet het. Maar we zijn er met z'n allen voor mekaar, voor mekaar, voor mekaar, om elkaar te helpen, nietwaar? Think global, act local. Vooral in komkommertijd als vandaag...

Ik heb het vijf voor twaalf op dit moment.